Zlatni standard u otkrivanju malignih bolesti! PET-CT, ili pozitronska emisiona tomografija-kompjuterska tomografija, je medicinska tehnika snimanja
koja kombinuje dva modaliteta snimanja: pozitronsku emisionu tomografiju (PET) i kompjuterizovanu
tomografiju (CT). PET koristi radioaktivni kontrast koji se ubrizgava u telo, koji emituje pozitrone. Ovi
pozitroni stupaju u interakciju sa obližnjim elektronima, što dovodi do emisije gama zraka. PET skener
detektuje ove gama zrake da bi napravio slike koje pokazuju metaboličku aktivnost i funkciju tkiva
iorgana. CT, s druge strane, koristi rendgenske zrake za kreiranje detaljnih slika poprečnog preseka tela.
Pruža informacije o anatomskoj strukturi tkiva i organa. Kombinovanjem PET-a i CT-a, PET-CT skeniranja
mogu pružiti funkcionalne i anatomske informacije u jednoj sesiji snimanja.

PET-CT skeniranje se obično koristi u onkologiji za otkrivanje i procenu stadijuma raka, procenuodgovora
na lečenje i praćenje progresije bolesti. Takođe se mogu koristiti u kardiologiji, neurologiji i drugim
medicinskim specijalnostima za procenu različitih stanja. Informacije dobijene PET-CT skeniranjem
pomažu zdravstvenim radnicima da postave tačnije dijagnoze i razviju odgovarajuće planove lečenja.

Glavni tipovi malignih bolesti su:

Karcinomi: su najčešća vrsta maligne bolesti. Bolnice Acibadem primenjuju najsavremenije načine
dijagnostikovanja i lečenja karcinoma različite lokalizacije.
Sarkomi: predstavljaju mailgne bolesti koje zahvataju koštano, mišićno i hrskavičavo tkivo, ali mogu
voditi poreklo i od krvnih sudova. Acıbadem Centri za lečenje svih tipova malignih bolesti poseduju
tehnološke resurse, uključujući čak i robotsku hirurgiju.
Leukemije: predstavljaju maligne bolesti koje potiču iz krvotvornog tkiva koštane srži. Jedna od najčešćih
malignih bolesti kod dece je leukemija, uz tumore centralnog nervnog sistema i limfome. Naši medicinski
stručnjaci u pedijatrijskoj onkologiji pomažu u identifikaciji i lečenju ovih bolesti, sa velikom uspešnošću.
Limfomi i mijelomi: Potiču od ćelija imunološkog sistema. Limfomi obično nastaju u limfnim čvorovima ili
drugim delovima limfnog sistema, a mijelomi se javljaju u plazmi belih krvnih zrnaca, sprečavajući
imunološki sistem pacijenata u borbi protiv infekcija.

Imunoterapija, ili kako se još zove imunoonkološka terapija, predstavlja potpuno novu klasu lekova koji
se, danas, primenjuju u lečenju mnogih malignih bolesti. Stručnjaci predviđaju da će ovaj oblik terapija u
postpunosti promeniti način lečenja malignih bolesti u budućnosti.
Kako deluje imunoterapija?
Imunoterapija deluje tako što povećava prirodnu odbranu organizma od malignih oboljenja. Ovaj vid
lečenja stimuliše naš imuni sistem da uništava ćelije raka. Imuni sistem ljudskog organizma podešen je
tako da prepoznaje strane ćelije kao što su bakterije, virusi, ali i maligne ćelije.
Međutim, usled kompleksne regulacije imunog sistema ove ćelije nekad mogu da prođu neopaženo
našim imunim ćelijama i na taj način se nakon nastanka razmnožavaju i formiraju maligni tumor i
metastaze. Stručnjaci naglašavaju da su tokom poslednjih 10 godina objavljeni rezultati mnogobrojnih
istraživanja, o tome kako da usmerimo naša bela krvna zrnca, pre svega podvrstu belih krvnih zrnaca, T-
limfocite, da pronalaze i uništavaju maligne ćelije. Pronađeni su izvesni proteini – receptori na T-
limfocitima koji se nazivaju receptori programirane ćelijske smrti 1 (Programmed death-1, PD-1).
Takođe, pronađeni su i receptori na malignim ćelijama koji se vezuju za ove receptore na T-ćelijama,
odnosno njihovi ligandi (PD-1 ligand, PD-L1). Upravo zbog toga što kontrolišu aktivaciju imunog sistema
ovi receptori su nazvani “tačke kontrole” (checkpoints). Kada su ova dva proteina/receptora povezani
naš imuni sistem ostaje “uspavan” i ne prepoznaje maligne ćelije. Međutim, poslednjih nekoliko godina
razvijeni su lekovi koji se vezuju ili na PD-1 receptor ili na PD-L1 receptor i na taj način sprečavaju njihov
kontakt. Kada se spreči kontakt ovih receptora naš imuni sistem se budi i uništava maligni tumor. Upravo
zbog toga što inhibiraju ove tačke kontrole (checkpoints) imunološkog sistema ovi lekovi se zovu
checkpoint inhibitori.
Kako se primenjuje imunoterapija?
Terapija se prima u ciklusima na svake dve, tri, četiri ili šest nedelja (zavisno od vrste leka). Tokom
primene imunoterapije efekat terapije se procenjuje obično u određenim vremenskim razmacima i to
posebnim pretragama i snimanjima kao što su CT, MRI, PET/CT. Eefekat terapije može biti potpuno
povlačenje tumora što smo i imali prilike da vidimo kod na primer metastatskog melanoma, koga od
2017. lečimo imunoterapijom. Odgovor na terapiju može biti delimičan, ali i nepromenjen kada je
praktično zaustavljen rast tumora. Nažalost postoje i oni slučajevi gde imunoterapija ne deluje, gde
dolazi do pogoršanja bolesti.

Hemoterapija je jedan od najčešćih i najpoznatijih načina lečenja raka. Tipovi hemoterapije su
adjuvantna, neoadjuvantna, indukciona, paliativna hemoterapija, selvidž hemoterapija i konkurentna
hemo i radioterapija.
Hemoterapijski lekovi uključuju citostatike koji ciljano napadaju ćelije u telu koje se ubrzano dele.
Hemoterapija se najčešće daje pacijentu u ordinaciji, klinici ili bolnici, ali postoje i lekovi koji se mogu

uzimati kod kuće. Ova vrsta terapije se može koristiti samostalno (npr. kod karcinoma krvi i limfnog
sistema), ali može pratiti i operativno uklanjanje raka.

Ciljana molekularna terapija ima taj naziv jer deluje ciljano na molekule u samim kancerskim ćelijama, za
razliku od hemoterapije koja deluje kako na ćelije tumora, tako i na zdrave ćelije. Mahom se koristi u
lečenju karcinom dojke i hematoloških tumora.
Iako je hemoterapija idalje stub u borbi protiv karcinoma, poslednjih godina biološka terapija predstavlja
važan dodatak hemoterapiji.

Različiti tumori, pa čak i tumori slični po kliničkim i histološkim karakteristikama, različito reaguju na
hormonsku terapiju zato što sadrže različite hormosnke receptore.
Hormonoterapija funkcioniše po principu blokiranja hormonskih receptora i iz tog razloga nam je
neophodno da te hormonske receptore odredimo pre određivanja same hormonoterapije.

Hormonoterpaija je izuzetno efikasna u terapiji tumora dojke, prostate i endometrijuma i manje je
toksična za normalna tkiva od hemioterapije.